بررسی میزان قابلیت کاربرد برخی روش‌های تدریس دانشگاهی در تربیت‌معلم ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای برنامه‌ریزی درسی و مدرس دانشگاه فرهنگیان

2 مربی دانشگاه فرهنگیان

چکیده

این مطالعه با هدف بررسی میزان قابلیت کاربرد برخی از روش‌های تدریس دانشگاهی در نظام آموزشی تربیت‌معلم ایران انجام‌شده است. این پژوهش با روش پیمایشی و با ابزار پرسشنامه انجام‌شده و جامعهٔ آماری آن شامل آموزشگران دانشگاه فرهنگیان بودند که به دلیل ضرورت آموزش و گفتگو پیرامون روش‌های موردبررسی، 47 نفر از آنان با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. اطلاعات گردآوری‌شده با استفاده از شاخص‌های آمار توصیفی و استنباطی تک نمونه‌ای و رتبه‌بندی فریدمن و همچنین تحلیل محتوای کیفی (کدگذاری با رویکرد استقرایی) تجزیه‌وتحلیل گردید. یافته‌های پژوهش نشان داد که از دیدگاه آموزشگران از 13 روش موردبررسی، 6 روش الگوی یادگیری مشارکتی، الگوی پروژه محور، آموزش بهره‌مند از فناوری اطلاعات و ارتباطات، مباحثه، آموزش موقعیت محور و الگوی ایفای نقش، کاربرد بسیاری در تربیت‌معلم دارند و 7 روش دیگر یعنی: آموزش مبتنی بر ظرفیت‌های انتقادی، باشگاه مجلات، آموزش شبکه محور، آموزش مشاوره محور، آموزش گروهی (چند استادی)، آموزش توسط دانشجویان مجرب و تدریس مستقیم با استفاده از سخنرانی، کاربرد زیادی در تربیت‌معلم ندارند. تحلیل کیفی دلایل افراد نمونهٔ آماری نشان داد فراهم ساختن بستر مناسب برای تعامل دانشجویان با یکدیگر، اجرای برنامهٔ درسی مانند کارورزی، رعایت اصول آموزش و تربیت و مطابقت با نیاز دانشجویان، مهم‌ترین دلایل کاربردپذیری روش‌های پرکاربرد است؛ از سوی دیگر پایین بودن انگیزهٔ دانشجو معلمان، کمبود هیئت‌علمی تمام‌وقت، باانگیزه و خبره، ضعف در زیرساخت‌ها و نقاط ضعف ذاتی برخی روش‌ها، ازجمله دلایل محدودکننده در به‌کارگیری روش‌های تدریس دانشگاهی هستند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Survey of the extent of applicability of the university teaching methods in teacher training system of Iran

نویسندگان [English]

  • Hasan Ali Garmabi 1
  • Sadegh Sadi 2
1 PhD. in Curriculum Planning and Lecturer in Farhangian University.
2 Faculty Member of Farhangian University
چکیده [English]

This study aimed to explore at the extent of applicability of the university teaching methods in teacher training system of Iran. This study is carried out by survey method and through questionnaire. The research population is chosen from Farhangian University professors. Because of the need to instruction and interaction on the methods of under study, 47 professors are chosen by convenience sampling. Collected data is analyzed through inferential and descriptive statistics of T- test and Friedman ranking method and the qualitative content analysed through inductive coding. The findings indicated that based on the professors view 6 methods out of 13 methods which are under study; namely, collaborative learning model, dialectical teaching, project based teaching, ICT supported teaching, field based teaching, and role playing model enjoyed the desirable applicability in teacher training process. But the other 7 namely, critical teaching, journal club, network based, counselor based teaching, teaching by qualified students, team teaching (multi professor),and lecture teaching did not get desirable applicability. Qualitative analysis of the reasons given by the samples showed that providing a suitable platform for teacher students to interact with each other, implementing curricula like internships, adhering to the principles of education and training, and meeting students’ needs are the most important reasons for the high applicability of related methods. On the other hand, low student motivation, lack of full-time, connoisseur and motivated faculty members, the weaknesses in infrastructure and inherent weaknesses of some methods are among the factors limiting the use of academic teaching methods.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Teaching Methods
  • university teaching
  • Teacher training
منابع
جویس، بروس و دیگران (1391). الگوهای یادگیری. ترجمه محمود مهرمحمدی و لطفعلی عابدی. تهران: انتشارات سمت.
فراهانی، علیرضا و همکاران (1389). ارزیابی شیوه‌های آموزش تربیت‌معلمان ابتدایی در نظام آموزش عالی کشور. نشریه علمی پژوهشی فناوری آموزشی، سال پنجم، جلد 5، شماره 1، پاییز 89، صص 77-61.
کریمی، فاطمه؛ نیلی، محمدرضا؛ میرشاه جعفری ابراهیم و شرفی، عاطفه (1393). بررسی مهم‌ترین الزامات روش تدریس مشارکتی از دیدگاه استادان و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه اصفهان. دو فصلنامه رویکردهای نوین آموزشی، سال نهم، شماره 1(11)، صص 106-89.
گرمابی، حسن علی و ابراهیمی قوام، صغری (1394). تأملی بر نظریه آموزشی انسان‌گرایانه و دلالت‌های آن بر عناصر چهارگانۀ برنامه درسی، معلم، دانش‌آموز و محیط آموزشی. فصلنامه مدیریت بر دانش انتظامی. شماره 29، دوره دوم، بهار 94، صص 80-63.
موسی پور، نعمت‌الله (1393). درباره روش تدریس دانشگاهی. تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
مهرمحمدی، محمود و موسی پور، نعمت‌اله (1394). آموزش علوم انسانی در دانشگاه‌های ایران؛ طراحی یک الگوی تدریس دانش پژوهانه. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
مهرمحمدی، محمود (1388). برنامه درسی نظرگاه‌ها، رویکردها و چشم‌اندازها، ویراست دوم. انتشارات سمت.
میلر، جی. پی (1386). نظریه‌های برنامۀ درسی. ترجمه محمود مهرمحمدی. انتشارات سمت.
نیک‌نشان، شقایق؛ نصر اصفهانی، احمدرضا؛ میرشاه جعفری، ابراهیم و فاتحی زاده، مریم (1389). میزان استفاده اساتید از روش‌های خلاق و بررسی ویژگی‌های خلاقانه مدرسان دانشگاه از منظر دانشجویان استعداد درخشان. مطالعات تربیتی و روانشناسی، شماره 11(2)، صص 164-145.
Berthiaume, Denis(2009). Teaching in the disciplines. Included at. A handbook for teaching & learning in higher education enhancing academic practice. Third edition. Edited by Heater Fry, Steve Ketteridge & Stephanie Marshall. New York & London: Routledge Publications.
Brown, George & Atkins, Madeleine (2002). Effective teaching in higher education. London & New York: Taylor & Francis e- library.
Eisner,Elliot.w(2002).The art and the creation of mind.Yale university press/new haven and London.
National Education Technology Plan (2017). Reimagining the role of technology in higher education. Washington: Department of Education.
Pastore, Serafina & Pentassuglia, Monica(2015). Teaching as dance: a case-study for teacher practice analysis. international journal of educational research,no70, pp16-30. Available at: www. Elesevier.com 2015/03
Sertal,Altun& Yucel, Banu (2015). The methods of teaching course based on constructivist learning approach: an action research. Included at Journal of education and training studies, Vol 3.No 6. November 2015,pp 248-270.
Timperley, Helen et al(2007). Teacher professional learning & development. New Zealand: published by Ministry of Education.
Toit, Jaco Du(2015). Teacher training & usage of Ict in education. Published by: Unesco Institute for statistics.
Toivanen, Tapio; Komulainen, Kauko & Ruismki, Heikki (2011). Drama and improvisation as a resource of teacher student’s creativity. Available at: www.sciencedirect.com. 2015/03