بررسی کیفیت اجرای برنامة ‌درسی جدید آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان؛ مطالعة موردی: استان چهارمحال و بختیاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه تربیت حرفه‌ای، دانشگاه فرهنگیان

2 استاد گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان

چکیده

هدف این پژوهش بررسی کیفیت اجرای برنامة درسی جدید رشتة آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان، از راه مطالعه و بررسی رویکردها، مؤلفه­ها و عناصر حاکم بر برنامه است. نوع پژوهش کاربردی و روش آن            توصیفی-تحلیلی (ترکیبی) است. نمونة آماری بخش پرسشنامه­ای شامل 41 نفر کادر آموزشی و 263 نفر دانشجو، مصاحبة20 نفر کادر و 85 نفر دانشجو و 35 گزارش پروژة دانشجویان رشتة آموزش ابتداییسال­ 1395 و و اسناد بالادستی مرتبط بوده است. ابزار گردآوری داده­ها شامل پرسشنامة محقق­ساخته، فرم مصاحبه و چک­لیست بوده است. روایی ابزار را پنج استاد دانشگاه تأیید کرده­اند و ضریب آلفای کرونباخ سؤال­های پرسشنامه 97/0 محاسبه شده است. براساس نتایج پژوهش، رویکرد حاکم بر اجرای برنامه،­ بیشتر وفادارانه بوده است. میزان توجه به رویکردهای حاکم بر تدوین و بازنگری برنامه و میزان تأثیر برنامه در ایجاد شایستگی­های لازم در حد کمتر از متوسط بوده است. گرچه هدف­های برنامه به­خوبی تدوین شده، اما در اجرا مشکلات متعددی وجو داشته است. محتوای آموزشی مطلوبیت آنچنانی نداشته است. بیشترین چالش­ها و مشکلات اجرای برنامه، به نداشتن دانش و مهارت­های لازم آموزشگران برمی­گردد و اینکه دانشگاه از نظر امکانات، تجهیزات و فضا در وضعیت مطلوبی قرار نداشته است. فرایندهای یاددهی-یادگیری­ و روش­های مدیریت و نظارت بر اجرای برنامه نیز چندان مناسب نبوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study of the quality of perfomance of the new elementary education curriculum of Farhangian University: Case study of Chaharmahal and Bakhtiari Province

نویسندگان [English]

  • Mohammad Nikkhah 1
  • Mohammad Javad Liaqtadar 2
1 Assistant Professor of Professional Education,Farhangian University.
2 Professor of Educational Sciences at University of Isfahan, Isfahan, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this study was to assess the quality of perfomance of the new curriculum of elementary education at Farhangian University through studying and evaluating the approaches, components and elements governing the program. The type of research is applied and its method is descriptive-analytical (hybrid). The statistical sample of the questionnaire section was composed of 41 staff and 263 students, interviews with 20 staff members and 85 students, and 35 reports of the students in the primary education department of the year 1395 and the upstream documents. The data gathering tool was a researcher-made questionnaire, interview form and check list. The validity of the tool was confirmed by five university professors and the Cronbach’s alpha coefficient questionnaire questionnaire was calculated to be 0.97. According to the results of the research, the ruling approach to implementation of the program has been more loyal. The extent of attention to the governing approaches to program design and review, and the extent of the program’s impact on creating competencies was below the average. Although the program’s objectives have been well-designed, there have been many problems with implementation. Educational content did not have much to offer. Most of the challenges and problems of implementing the program are due to the lack of knowledge and skills necessary for educators and that the university has not been in a favorable position in terms of facilities, equipment and space. Teaching-learning processes and methods for managing and monitoring the implementation of the program were also not appropriate.

کلیدواژه‌ها [English]

  • curriculum
  • Farhangian University
  • elementary education
  • performance quality

مراجع

امانی، فرزانه (1394). «ابعاد تأمل و اهمیت آن در تربیت معلم فکور». فصلنامة تربیت معلم فکور، سال اول، شمارة 1، زمستان: 37-52.
بازرگان، عباس (1388). «چگونگی ارزشیابی برنامه­های درسی میان­رشته­ای». مطالعات میان­رشته­ای علوم انسانی، شمارة 3، تابستان: 55-66.
جمعی از نویسندگان دانشگاه فرهنگیان (1394). راهنمای عملی برنامة کارورزی دانشگاه فرهنگیان با رویکرد تربیت معلم فکور(1). تهران: سازمان مرکزی دانشگاه فرهنگیان.
حاجی­زاده، فرشته و آتشک، محمد (1394). «تحلیل محتوای کتاب آموزش مهارت­های زندگی بر اساس اصول انتخاب محتوا و ارائة    راهکارهای اصلاحی از منظر صاحب­نظران برنامة درسی». پژوهش در برنامه­ریزی درسی، سال دوازدهم، دوره 2، شماره 13، پیاپی 44: 134-123.
خسروی، محبوبه، فتحی­واجارگاه، کوروش، ملکی، حسن و نوروزی، داریوش (1392). «واکاوی پذیرش نوآوری­های برنامة درسی در نظام آموزش عالی (مورد مطالعه: آیین­نامه بازنگری برنامة درسی دانشگاه­های ایران)». فصلنامة روان­شناسی تربیتی، سال نهم، شماره 23، بهار: 166-135.
دایی­زاده، حسین، سلیمان­پور، عمران و نعمتی، ذبیح­الله (1393). «بررسی مطلوبیت کیفیت برنامة درسی دانشگاه فرهنگیان در تربیت معلم حرفه­ای از دیدگاه مدرسین». همایش بین­المللی کیفیت در برنامة درسی آموزش عالی، اصفهان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان، سی­ام مهرماه.
شریف، مصطفی (1389). اصول برنامه­ریزی درسی. جزوة درسی منتشرنشده. دانشکدة علوم تربیتی دانشگاه اصفهان.
صمدی، محمدتقی، تقی­زاده، جاوید، کاشی­تراش اصفهانی، زهرا و محمدی، مجید (1388). «نگرش دانشجویان رشتة بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی همدان نسبت به رشتة تحصیلی خود و آیندة شغلی آن». مجلة ایرانی آموزش در علوم پزشکی، شمارة 9 (4): 331-336.
عطاران، محمد، آیتی، محسن و کیامنش، علی­رضا (1385). «چارچوب نظری برنامه­های درسی تربیت معلم در عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات(فاوا)، مبتنی بر تحلیل مبانی فلسفی، اجتماعی و روان­شناختی». مجلة مطالعات برنامة درسی، پاییز: 105-133.
فتحی­واجارگاه، کورش (1377). اصول برنامه­ریزی درسی. تهران: انتشارات ایران زمین.
فتحی واجارگاه، کورش (1386). برنامة درسی به سوی هویت­های جدید (جلد اول). تهران: انتشارات آییژ.
فتحی­واجارگاه، کوروش، عارفی، محبوبه و شرف، زینب (1388). «شرایط و زمینه­های مشارکت اعضای هیأت علمی در فرایند       برنامه­ریزی­درسی دانشگاهی». فصلنامة انجمن آموزش عالی ایران، سال اول، شمارة 4، بهار: 145-178.
فراهانی، علی­رضا، نصر، احمدرضا و شریف، مصطفی (1389). «ارزیابی شیوه­های آموزش و تربیت معلمان ابتدایی در نظام آموزش عالی کشور». نشریة علمی-پژوهشی فناوری آموزش، سال پنجم، جلد 5، شمارة 1، پاییز، 61-77.
کاظم­پور، اسماعیل و شاه­بهرامی، نوشین (1395). «ارائه مدلی جهت رفع نارسایی­های برنامة درسی تربیت معلم». فصلنامة روانشناسی تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، سال هفتم، شمارة اول، پیاپی 25، بهار، 24-36.
کافمن، راجر و هرمن، جری (1374). برنامه ریزی استراتژیک در نظام آموزشی. بازآفرینی، بازسازی ساختارها و بازآفرینی. ترجمة فریده مشایخ و عباس بازرگان. تهران: انتشارات مدرسه.
مرادی، مسعود (1389). بررسی و تحلیل محتوای برنامة درسی دوره تربیت معلم از لحاظ دانش روش کاری، پیشنهاد الگوی مطلوب تدریس و مقایسه آن با وضعیت موجود تدریس در مراکز تربیت معلم (مورد: مرکز تربیت معلم زنجان). پایان­نامة دوره دکترا. تهران: دانشکدة علوم انسانی دانشگاه تربیت معلم تهران.
معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فرهنگیان (1393). مشخصات کلی، برنامه و سرفصل دروس دورة کارشناسی پیوسته آموزش ابتدایی. تهران: سازمان مرکزی دانشگاه فرهنگیان.
ملایی­نژاد، اعظم و ذکاوتی، علی (1387). بررسی تطبیقی نظام برنامة درسی تربیت معلم در کشورهای انگلستان، ژاپن، فرانسه، مالزی و ایران. فصل­نامه نوآوری­های آموزشی، سال هفتم، شمارة 26، تابستان، 35-62.
مؤمنی مهموئی، حسین (1386). «برنامه­ریزی درسی مبتنی بر شایستگی در آموزش عالی، گامی در جهت اشتغال فارغ­التحصیلان   دانشگاه­ها». فصلنامة رویش، شمارة 19: 33-20.
مهدی­زاده، امیرحسین و شفیعی، ناهید (1388). «ارزیابی کیفیت برنامه­های درسی رشته­های آموزش معلمان». فصلنامة روانشناسی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، شمارة 1، پاییز، 46-60.
مهرمحمدی، محمود (1387). برنامة درسی: نظرگاه­ها، رویکردها و چشم­انداز­ها. تهران: انتشارات سمت و شرکت به­نشر.
میرکمالی، محمد و نارنجی­ثانی، فاطمه (1387). «بررسی رابطه کیفیت زندگی کاری و رضایت شغلی بین اعضای هیأت علمی       دانشگاه­های تهران و صنعتی شریف». فصل­نامة پژوهش و برنامه­ریزی در آموزش عالی، شمارة 48، 70-101.
هیأت امنای دانشگاه فرهنگیان (1395). برنامه راهبردی دانشگاه فرهنگیان در افق چشم­انداز 1404. تهران: انتشارات سازمان مرکزی دانشگاه فرهنگیان.
یارمحمدیان، محمدحسین (1395). اصول برنامه­ریزی درسی. تهران: نشر یادواره.
 
Adeosun, O.; Oni, A.; Oladipo, A.; Onuoha, S. & Yakassai, M. (2009). Teacher Training Quality and Effectiveness in the Context of Basic Education: An Examination of Primary Education Studies (PES) Programme in Two Colleges of Education in Nigeria. CICE Hiroshima University, Journal of International Cooperation in Education, 1(12): 107-125.
Bharvad, A. j. (2012). Curriculum Evaluation. International Research Journal. 1(12): 72-74.
Collinson, V. & Yumiko O. (2001). The professional development of teachers in the United States and Japan.European journal of teacher education, 2(42): 48-223.
Glatthorn, A. A.; Boschee, F. A.; Whitehead, B. M. & Boschee, B. F. (2015). Curriculum Leadership: Strategies for Development and Implementation. (Third eb). Thousand Oaks, CA: Sage Publications
Griffin, A. & Hett, A. (2004). Pedagogy Assessment of Teacher Candidates. State of Washington Performance-Based.
Hardman, F.; Hardman, J.; Dachi, H.; Louise, E. & Ihebuzor, N. (2015). Implementing school-based teacher development in Tanzania. Professional Development in Education, 41(4): 602-623.
HEFCE. (2001). Strategies for Learning and Teaching in Higher Education (a Guide to Good Practice). Higher Education Funding Council for England. www.hefce. ac.uk.
Henderson, P. (1994). Supervision of School Counselors. Eric Digest. ERIC-Education Resources Information Center. Retrieved from. http://www.eric.ed.gov. Available from 2005/04/12 ERICEducation
Lee, Y.; Albright, S.; Alkasab, T.; Damassa, A.; Wang, P. & Eaton, K. (2003). Tufts Health Sciences Database: lessons, Issues and Opportunities. Acad Med 2003. 78(3): 64-254.
Okland, J. S. (1993). Total Quality Management: The Route to Improving Performance. 2nd ed.London: Butterworth Heinemann.
Parri, J. (2006). Quality in higher education. Vadyba / Management, 2(11): 107-111.
Paul, J. (2005). Evaluation and assessment. London: Black King's College, U.K.
Phattharayuttawat, S.; Chantra, J.; Chaiyasit, W.; Bannagulrote, K.; Imaroonrak, S.; Sumalrot, T. & Auampradit, N. (2009). An Evaluation of the Curriculum of a Graduate Programme in Clinical Psychology. South East Asian Journal of Medical Education, 3(1): 14-19.
Rowley, J. (1997). Academic Leaders: Made or Born? Industrial and Commercial Training, V 29.
Shawer, S. (2010). Classroom-level curriculum development: EFL teachers as curriculum developers, curriculum-makers and curriculum-transmitters. Teaching and Teacher Education, 26:173–184.
Stufflebeam, D. L. (2003). The CIPP Model for Evaluation. Presented at the 2003 Annual Conference of the Oregon Program Evaluators Network (OPEN). Portland, Oregon.
Sunita, T. & Mahapatra, B. C. (2016). Importance of teaching competencies, personality traits, and values among B.Ed. teachers trainees. International Journal of Multidisciplinary Research and Development (V3), Issue 6; June: 135-137. www.allsubjectjournal.com.
UNESCO. (1995). Policy Paper for Chang and Development in Higher Education. Paris:UNESCO, 3(4&18).
Villegas, E. & Reimers F. (2000). The Professional Development of Teachers as Lifelong Learning: Models،Practices and factors that Influence it. The Board on International Comparative Studies in Education of the National Research Council.Washington ،D.C.
Ziegler, H. (1994). International Development in Assuring Quality in Higher Education. Quality in Higher Education, 2(4).

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 03 شهریور 1396
  • تاریخ بازنگری: 23 خرداد 1397
  • تاریخ پذیرش: 14 اسفند 1396

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار