واکاوی تجربیات معلمان و نقش آنان در توسعه فعالیت‌های خلاقانه دانش‌آموزان در درس ریاضی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار.علوم تربیتی و روانشناسی. دانشگاه ازاد اسلامی تهران جنوب

2 علوم تربیتی-دانشگاه فرهنگیان-تهران-ایران

3 مدیر دبیرستان-آموزش و پرورش منطقه 6-تهران-ایران

10.48310/edup.2024.16694.1417

چکیده

چکیده
پژوهش حاضر با هدف واکاوی تجربیات معلمان ونقش آنان در توسعه فعالیت‌های خلاقانه دانش‌آموزان در درس ریاضی اجرا شد. روش انجام پژوهشاز نوع کیفی به شیوه پدیدارشناسی است. جامعه آماری شامل دبیران ریاضی دوره اول متوسطه مدارس شهر تهران بود نمونه‌ها به‌صورت هدفمند از جامعه موردنظر انتخاب شدند. جمع آوری داده ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت در نهایت با انجام 16 مصاحبه با دبیران اشباع داده ها اعلام شد.ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه نیمه‌ساختارمند بود این نوع مصاحبه به دلیل عمیق بودن وانعطاف پذیری برای پژوهش های کیفی مناسب است . با رضایت مشارکت کنندگان مصاحبه ها ضبط و مکتوب گردید در فرایند مصاحبه ها مسائل اخلاقی(رضایت آگاهانه مشارکت گنندگان،اطمینان از رازداری...) نیز رعایت گردید. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از روش تحلیل محتوای کیفی متعارف چهارمرحله‌ای(تعین واحد معنایی،کد گذاری،طبقه بندی و استنتاج درون مایه) استفاده شد همچنین به‌منظور قابلیت اعتماد داده‌ها از چهار معیار؛ باورپذیری، اعتمادپذیری، انتقال‌پذیری، اطمینان‌پذیری استفاده شده است.
بر اساس یافته های حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها عامل معلم با 5 طبقه استخراج گردید که عبارتند از: ویژگی‌های شخصیتی، روش تدریس، نگرش، مدیریت کلاس و توانایی حرفه‌ای. نتایج نشان داد معلمان نقش‌برجسته‌ای در توسعه فعالیت‌های خلاقانه دانش‌آموزان در درس ریاضی دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analysis of Teachers Experience and Their Role of Teachers in The Development Creative activities of students in mathematics

نویسندگان [English]

  • Mohammad Nouriyan 1
  • Amir hossein Dashteh 2
  • Vahe Babaian Aghaghani 3
1 Uy
2 , Department of Educational Sciences Farhangian University, Tehran, Iran.
3 , Director of High School , Education of Region 6,Tehran,Iran
چکیده [English]

The present research done with purpose analysis of teachers experiences and their role in the development of students' creative activities in math lessons .It used qualitative research method and was phenomenological in nature. The statistical population included mathematics teachers of the first year of middle school in Tehran. The samples were selected purposefully from the target population. The data collection continued until theoretical saturation was reached. Finally, data saturation was declared by conducting 16 interviews with the teachers. The data collection tool was a semi-structured interview. This type of interview is suitable for qualitative research since its depth and flexibility. As the participants satisfaction . In during the interview’s time, the ethical issues of the informed consent of the participants, the assurance of confidentiality were also measured. Inference was used in the topic. Also, four criteria of believe ability, reliability, transfer ability, and reliability were estimated for verifying the reliability of the data.
According to the data analysis findings, the teacher factor was extracted with 5 classes, which include personality traits, teaching method, classroom management attitude, and professional ability. The results indicates , Teachers play a fundamental role in the development of students' creativity activities of students in the mathematics..

کلیدواژه‌ها [English]

  • analysis of teachers experiences
  • The role of Teachers
  • the Developments of Creativity
  • Creative Activities
  • students
  • Math Lessons

مراجع

 افشارکهن، ز؛ ملکی، ح؛ مهرمحمدی، م (1395). تأثیر برنامه درسی آمیخته به طنز بر خلاقیت ریاضی دانش‌آموزان: رساله دکتری دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی.
  بحرینی­زاده، آ؛ سیف نراقی، م؛ نادری، ع (1397). ارائه الگویی به‌منظور پرورش ذهنیت فلسفی در برنامه درس ریاضی دوره ابتدایی، فصلنامه علمی‌پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 9 (4)، 191-220.
  جبلی آده، پ؛ سبحانی، ع (1391). تأثیر به‌کارگیری روش‌های تدریس خلاق بر خلاقیت دانش‌آموزان پایه چهارم ابتدایی استان گلستان، نشریه ابتکار و خلاقیت در علوم‌انسانی، 2(2)، 147- 166.
  جهانیان، ر (1395). عوامل مؤثر در پرورش و توسعه خلاقیت دانش‌آموزان مدارس ابتدایی استان البرز. فصلنامه علمی‌پژوهشی ابتکار و خلاقیت در علوم‌انسانی، 6 (2)، 175- 202.
  حسینی، ا (1394). ماهیت خلاقیت و شیوه‌های پرورش آن. مشهد: انتشارات به نشر.
  داشته، ا؛ نوریان، م؛ عسگرپور، ش (1401). ارائه الگوی بومی عوامل مؤثر بر فعالیت‌های خلاقانه دانش‌آموزان در درس ریاضی (یک مطالعه پدیدارشناسانه)، نشریه علمی ابتکار و خلاقیت در علوم‌انسانی، 12 (3)، 261 -284.
  سیف، ع (1399). روان‌شناسی پرورشی نوین: روان‌شناسی یادگیری و آموزش، تهران: انتشارات دوران.
  سیف درخشنده، س؛ نریمانی، م (1398). فرا تحلیل عوامل و موانع مرتبط با افزایش خلاقیت دانش‌آموزان، فصلنامه روان‌شناسی مدرسه و آموزشگاه، 3 (8) – 102-120.
  شیروانی شیری، ع؛ حیدری نقد علی، ژ، رامیان، ص (1402)، چالش‌ها و راهکارهای آموزش تفکر خلاق در مدارس ابتدایی شهر یاسوج، دوفصلنامه تفکر و کودک، 14 (1)، 204- 230.
  صمدی، پ؛ رجایی‌پور، س؛ آقاحسینی، ت (1387). تبیین جو یادگیری اثربخش بر اساس مؤلفه‌های مدیریت کلاس درس در مدارس راهنمایی شهر ارومیه. فصلنامه اندیشه‌های نوین تربیتی دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی الزهرا، 4 (1) . 176- 155.
  عبدالملکی، ص؛ ملکی، ح؛ فرجادمند، ل (1398). مؤلفه‌های اثرگذار بر تدریس اثربخش معلمان (مطالعه مورد: معلمان پایه پنجم شهر تهران). نشریه علمی پژوهش‌های آموزش و یادگیری . 16 (1) . 135- 123.
  فتحی پور، ک؛ رئیسی اردلی، ر (1396). راهکارهای ارتقاء و ترویج تفکر انتقادی و خلاق در مدارس، مجله رشد معلم، 308، 48- 50.
  کزازی، ز؛ ابراهیمی، ص؛ اصفهانی زاده، ا (1399). رابطه خلاقیت معلمان با اثر بخشی تدریس ریاضی پایه ششم دوره ابتدایی. فصلنامه پویش درآموزش علوم پایه دانشگاه فرهنگیان. 6 (20) . 20- 42.
  گنجی، ک؛ یعقوبی، ا؛ لطفعلی، ر (1392). اثربخشی آموزش مهارت‌های پرسشگری به معلمان بر تفکر انتقادی دانش‌آموزان متوسطه، مجله روان‌شناسی تربیتی، 9(27)، 2- 26.
  ماهرزاده، ط؛ جلیلینیا، ا (1394). تبیین رویکرد پدیدارشناسی در برنامه درسی، نشریه اندیشه نوین تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه الزهرا، 12 (4).
  موسوی‌نژاد، ح (1392)، بررسی اثربخشی خلاقیت و عملکرد ریاضی بر توانایی طرح مسئله ریاضی دانش‌آموزان، همایش ملی تغییر در برنامه درسی دوره‌های آموزش‌وپرورش، دوره 12.
  نادری بوانلو، م؛ ریحانی، ا و یافتیان، ن. (1393)، بررسی توانایی طرح مسئله دانش‌آموزان، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد آموزش ریاضی، تهران: دانشگاه تربیت دبیری شهید رجایی.
  نعمتی یار عزیز، س؛ میرزایی، ن؛ داوودی، ر (1400). بررسی عوامل آموزشی مؤثر بر رشد خلاقیت در بین دانش‌آموزان دوره متوسطه مدارس شهرستان تکاب، نشریه علمی ابتکار و خلاقیت در علوم‌انسانی، 11 (3)، 55 – 82.
  نوریان، م (1396). راهنمایی علمی پژوهش روایی تهران، انتشارات شورا.
  یاسمی، ص؛ کیان، م (1401). واکاوی ادراک و تجربه زیسته معلمان دوره ابتدایی نسبت به خلاقیت، نشریه علمی ابتکار و خلاقیت در علوم‌انسانی، 13 (2)، 183- 224.
  یافتیان، ن (1396). شرایط و راهبردهای مؤثر بر ارائه راه‌حل‌های خلاقانه در حل مسائل ریاضی از دیدگاه دانشجویان خلاق دوره کارشناسی رشته ریاضی مجله رویکرد نوین آموزشی. 12 (2)، 60 -76.
  یوسفی فر، ح؛ مهارتی، ی؛ فراحی، م (1397)، بررسی تأثیر ابتکار عمل فردی و تنوع مهارت بر خلاقیت کارکنان، با نقش تعدیل گری اختصاصی‌بودن دانش و منابع خلاق، فصلنامه ابتکار و خلاقیت در علوم‌انسانی، 8 (2)، 1- 41.
  Al- Nouh, N,A & Abdul- Kareem, M (2014) . primary school EFL teachers attitudes towards creativity and their perceptions of practice English language teaching, 7 (9), 74 – 90.
  Brums, D (2011) . Teaching math to elementary school students tremslate. by M.R. keramati, Tehran: Roshd.
  Colley, K.M. (2015) .Cultivating creativity: The practice of teaching for creativity in the elementary classroom (Doctoral dissertation, Univesity of Denver).
  Fan, M & cai, W (2020) . How does a creative learning environment foster student creativity? An examination an multiple explanatory mechanisms. current Psychology, 1-10.
  Frare, A & Beuren, I, M(2021) Fosterin individual creativity in startups: comprehensive performance measurement systems , role clarity and strategic flexibility. European Business Review, 33 (6) , 869-891.
  Gregoire, J. (2016) . Understand creativity in mathemetics for improving mathematics education. journal of cognitive education .
  Guilford , J, P (1962) . The Nature of Human Intelligence, NewYork: Mcgraw Hill.
  Henriksen, D; Mehta, R. (2016) .A Beautiful mind set: creative Teaching practices in Mathematics. Journal of Mathematics Education. 9 (2). 81-89.
  Horng, J, S., Horng, J,C., Chanlin, L, J& Chu, H, C(2005) creative teachers and creative teaching steategies. International journal of consumer studies, 29 (4). 352- 358.
  Hu, W, & Adey, p(2005) .A scientific creativity test fo secondary school students. international journal of science Education, 24 (4), 389-404.
  Lee, I. R &kemple, K (2014) . Preservice teacher’s Prsonality traits and engagement in creative activities as predictors of their support for children’s creativity. Creativity Research Journal, 26 (1), 82- 94.
  Mann, S & Robinson, A (2009) . Boredom in the lecture Theater : An investigation into the contributors, moderatiors and outcomes of boredom amongst university students. British Educational Research Journal, 35, 243- 258.
  Mina, F (2008). Promoting creativity fr all student in mathematics education procedding of the discussing group : in the ICME.
  Morais , M, F & Azevedo, I (2011). What is a creative teacher and what is a creative pupil? Perception of teachers. Procedia- Social and Behavioral sciences. 120, 330-339.
  Mullet, D. R. & willerson, A., Lamb, K.N. (2016) . Examinig teacher Perception of creativity: A systematic review of the literature thinking skill and creativity , 21 , 9-30.
  Katus, D & Mittu , A (2011) . study of teacher effective in relation to locus of control and stress of teacher educator. Learning community, 2(1), 25-33.
  Kanhai, A & bhoodev, S. (2017). Some Environmental and attitudinal characteristics as predictors of mathematical creativity , Journal of Mathmatical Education in science and Technology, 48(3). 327-337.
  Kiymaz , Y., Sriraman, B., & Lee, K.H. (2011).Prospective Scondary Mathmatics Teachers’ Mathematical Creativity in Problem Solving: A Turkish Study. In The elements of creativity and giftedness in mathematics (pp. 173-191). Brill Sense.
  Kozlowski, J., Chamberlin, S. & Mann, E. (2019). Factors that influence mathematical creativity.The mathematics. Enthusiast (TME). 16 (1) 505-537.
  Rink, J,E & Hall, T.J (2008) . Research on effective teaching in elementary school physical education the Elementary school Journal , 108 (3) , 207- 218.
  Sinitsky, I. (2008) . Both for teachers and for students: on some essential features of creativity  stimulating activities. proceeding of the 11 th International congress on Mathematical Education Monterrey. Mexico.
  Wessles, H, M. (2014). Levels of mathematical creativity in modeleliciting activities. Journal of mathematical Modelling and Application. 1(9) 22-40.
Zhang ,K. & Zhang, A . (2017).Dare to Dram :Personal value ,life goal and international students in New Sland. Relig Health.56;1503-1514.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 21 تیر 1403
  • تاریخ بازنگری: 21 آبان 1403
  • تاریخ پذیرش: 29 آبان 1403

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار