حلقۀ مفقوده نظام تربیت معلم برای تحقق شایستگی‌های حرفه‌ای دانشجو-معلمان: کارورزی و کارآموزی با رویکرد استاد- شاگردی نوین

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه شهید رجایی

2 عضو هیئت علمی دانشگاه الزهراء

3 عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه‌السلام

چکیده

شایستگی هر نظام آموزشی منوط به توانمندی‌ها و قابلیت‌های حرفه‌ای معلمان آن است. اجلاس بین‌المللی تعلیم و تربیت، در سال 1996، آموزش و پرورش را بهترین انتخاب و کلید طلایی برای رویارویی با چالش‌های اجتماعی موجود معرفی کرد. از آن‌جا که تحقق هر آرمانی در آموزش و پرورش در گروِ معلم (در مقام نیروی انسانی) است و هیچ اصلاحی نمی‌تواند بدون همکاری و مشارکت معلمان موفق در تغییرات بنیادی محقق شود. این تحقیق افزون بر آنکه با رویکرد پدیدارشناختی و با هدف ثبت تجربه های معلمان موفق در ایجاد نشاط علمی و جو یادگیری عمیق و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان به بررسی علل موفقیت پرداخته، به شایستگی‌ها و صلاحیت‌های حرفه‌ای از زاویه دید این معلمان بر مبنای مفاهیم موجود سند تحول نیز توجه کرده است. یافته‌های این مرحله از پژوهش بیانگر تجربه مشترک آنان، عوامل ارتباط مؤثر و ایجاد انگیزه، تسلط علمی معلم بر محتوای درسی، تنوع در شیوه‌های تدریس با رویکرد تسهیل فرایند یادگیری، به کارگیری فناوری آموزشی، نظارت بر فرایند یادگیری دانش‌آموزان و پرورش تفکر است که این یعنی در نهایت، رابطه محبت‌آمیز معلم با دانش‌آموزان و به کارگیری مباحثه هم به عنوان روش تدریس و هم یادگیری مشارکتی با استفاده از فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی می‌تواند برای آموزش مؤثر در قرن بیست و یک راهگشا باشد. بررسی سند طراحی کلان (معماری) برنامه درسی تربیت معلم (مصوّب 1394) نشان دهنده توجه به شایستگی‌های کلیدی (شایستگی‌های معطوف به دانش موضوعی (CK)، دانش تربیتی (PK)، دانش موضوعی-تربیتی (PCK) و دانش عمومی(GK) است؛ در برنامه درسی تربیت معلم به بسیاری از شایستگی‌های حرفه‌ای مدنظر معلمان موفق و اثربخش در تحقیق حاضر توجه شده است، امّا نکته مهم چگونگی دستیابی به این شایستگی‌ها در میدان عمل است و راه حل در کارورزی و کارآموزی دانشجو-معلمان با رویکرد استاد- شاگردی زیر نظر انجمن حرفه‌ای معلمان موفق و اثربخش است که با تفویض اختیار و واگذاری بخشی از مسئولیت دانشگاه فرهنگیان و با تمرکزگریزی در کاهش بدنه ساختاری این نظام، می‌توان از پتانسیل و توانمندی سرمایه انسانی موجود در نظام آموزشی بهره برد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Missing elements of the teacher training system for materialization of student-teachers professional competencies: Internship and traineeship with the modern apprenticeship approach

نویسندگان [English]

  • abbas sadri 1
  • Ensiye Zahedi 2
  • fateme soghra shafiee 3
1 Faculty member of Shahid Rajayi University
2 Faculty member of Alzahra University
3 Faculty member of Imam Sadiq University
چکیده [English]

The competency of any educational system depends on professional capabilities of its teachers. Since materialization of any goal in education system depends on teachers as human resources and it is not possible to evolutionalize the educational system without the cooperation and participation of successful teachers, this research aims to evaluate the adaptation of the teacher training curriculum for the practical competencies in real-world of work (school) situation. Therefore, to materialize our goals, we used the phenomenological approach and recorded the experiences of successful and effective teachers and their common experiences about the cause of their achivements. The findings of this phase shows: Effective communication and motivation, scientific capabilities of teachers on the educational content, diversity in teaching methods with a view to facilitate the learning process, the use of educational technology, process monitoring of students learning and fostering of thinking. Although, the most emphasize was on the kind relation between the teacher and students and using discussion as the teaching method and also as the cooperate learning through cyberspace and social networks as an effective tool for education in 21st century.In the second phase of research, we considered the macro national curriculum plan (architecture) of the teacher training approved in 1394. We have been really interested to see which competencies were considered in this document that can help student-teachers to achive the predetermined goals? This document comprises core competencies such as: content knowledge (CK), pedagogical knowledge (PK), pedagogical content knowledge (PCK) and general knowledge (GK).The comparison between the results of both phases of the study showed common elements of interested areas among successful and effective teachers and the teacher training curriculum. But the important issue in Iranian teacher training curriculum that should be noted is the materialization of these competencies for training the students. Due to some limitations, they are not able to conduct the internship program currently. In this research, we purposed to form successful teacher association and internship program to be conducted by such society with using appropriate apprenticeship model. It seems that with the formation of this association and delegation of authority and delegating some responsibilities of Farhangian university, we can attain more benefits from the potential and capabilities of human resources in the education system.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Competency
  • internship
  • modern apprenticeship approach
  • student-teacher
  • Teacher training
  • University of Farhangian
ابوالمعالی، خدیجه (1391). پژوهش کیفی از نظریه تا عمل. تهران: نشر علم.
جویس، بروس؛ مارشا ویل و امیلی کالهون (1384). الگوهای تدریس 2004. ترجمه محمدرضا بهرنگی. تهران: کمال تربیت.
دانش‌پژوه، زهرا و فرزاد، ولی‌الله (1385). ارزشیابی مهارت‌های حرفه‌ای معلّمان دوره ابتدایی، فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، سال 5، شماره 18، 170-135.
عبداللهی، بیژن؛ دادجوی توکلی، عطیه و یوسلیانی، غلامعلی.(1393). شناسایی و اعتبارسنجی شایستگی‌های حرفه‌ای معلمان اثربخش، نوآوری‌های آموزشی، بهار 1393، شماره 49، 48-25.
فیض، مهدی (1394). مفهوم شایستگی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش. روزنامه رسالت. 4 آذر 1394. سال ‌سی ام شماره 8536.
کار، آلان (1385). روانشناسی مثبت. ترجمه پاشا شریفی و دیگران . چاپ اول. تهران: سخن.
کرامتی، محمدرضا (1382). نگاهی نو و متفاوت به رویکرد مشارکتی. چاپ اول. تهران: نشر آیین تربیت.
ملایی‌نژاد، اعظم (1382). آموزش معلمان در ژاپن، رشد معلم، بهمن 1382، شماره 179، 13-10.
موسی‌پور و احمدی (1394). طراحی کلان (معماری) برنامه درسی تربیت معلم (برنامه درسی ملّی تربیت معلم جمهوری اسلامی ایران). دانشگاه فرهنگیان. معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی.
مهرمحمدی، محمود (1379). بازاندیشی فرایند یاددهی- یادگیری و تربیت معلم. تهران: مدرسه.
نظری‌منش، لیلا (1385). شاخص‌های انتخاب و انتصاب مدیران با رویکرد شایسته‌گزینی، مجموعه مقالات اولین همایش ملی توسعه شایسته سالاری، تهران.
Friesen, S. (2009). What did you do in school today? Teaching Effectiveness A Framework and Rubric. Toronto: Canadian Education Association
Huntley, Helen (2008). Teachers’ Work: Beginning Teachers’ Conceptions Of Competence, The Australian Educational Researcher,Vol.35, No.1
Johnson, D. Roger Johnson & Mary Beth Stanne (2000). Cooperative learning methods: A meta-analysis. University of Minnesota.
Kagan, S. (1998). Cooperative learning. University of California.
Kohn, A. (1991). Cooperative learning, Educational Leadership. 48.
Kohn, A. (1995). Punished by rewards? Educational Leadership, Vol. 53. No. 1.
Koster, B.; Mieke, B.; Fred, K. & Theo, W. (2005). Quality requirements for teacher educators, Teaching and Teacher Education, 21(2), 158-161.
Litchman, Marilyn (2006). Qualitative Research in Education: A User’s Guide .1st Edition. Sage Publications.
Nijveldt, M.; Mieke, B.; Douwe, B.; Nico, V. & Theo, W. (2005). Assessing the interpersonal competence of beginning teachers: The quality of the judgment process, International Journal of Educational Research, (43), 89-102.
Onwuebuzie, A. (2002). Relationship between peer orientation and achievement cooperative learning - based research. Journal of Educational Research, 94.
Orprayoon, Soudaya (2014). Effects of Cooperative Learning on Learning Achievement and Group Working Behavior of Junior Students in Modern French Literature Course. The Journal of Effective Teaching, Vol. 14, No.1, 2014, 80-98.
Paolini, Allison (2015). Enhancing Teaching Effectiveness and Student Learning Outcomes. The Journal of Effective Teaching, Vol. 15, No.1, 2015, 20-33.
Ryan, K. & Cooper, J. (1998). Those who can teach. Boston, New York.
Sharyn, O’Neill (2009). Initiative of the Director General’s Classroom First Strategy, Effective Teaching. Department of Education and Training.
Slavin, R. (1991). Synthesis of research on cooperative learning. Educational Leadership