برنامه درسی تربیت معلم دوره ابتدایی:ارائۀ الگویی همسو با سند تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش

نویسندگان

1 دکتری برنامه درسی مشاور آموزش و پرورش منطقه 4 تهران

2 استاد برنامه درسی دانشگاه علامه طباطبایی

3 استاد برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه تربیت مدرس

4 دانشیار مدیریت آموزشی دانشگاه علامه

چکیده

پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی برنامه درسی تربیت معلم دوره ابتدایی، همسو با سند تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش، با روش پژوهش هنجاری و از طریق تحلیل محتوای کیفی داده‌ها انجام یافته است. بدین منظور، پیشینه نظری و پژوهشی مبانی برنامه درسی تربیت معلم، با توجه به هدف اصلی پژوهش، متون سند و مبانی نظری تحول بنیادین، مطالعه و مفاهیم مرتبط با تربیت استخراج و مقوله‌بندی شد. مرحلۀ نخست، به تنظیم اصول برنامه درسی تربیت معلم اختصاص داشت. سپس جهت تبیین این اصول برای تربیت معلم دوره ابتدایی با 6 نفر از نویسندگان مبانی نظری تحول بنیادین و سند، و 14 نفر از صاحب‌نظران تعلیم و تربیت مصاحبه شد. دستاورد این مطالعه و مصاحبه، معرفی 5 اصل است: اصل آزادی خردمندانه، تدریج و تعالی مرتبتی، سندیت و مرجعیت مربیان، کسب شایستگی ها و رویارویی و تجربه. در نهایت، مؤلفه‌های برنامه درسی تربیت معلم دوره ابتدایی- شامل غایت اصلی، اهداف، محتوا، روش، نقش استاد، ارزشیابی، جو، زمان، مکان و حفظ، ارتقا و بازنگری برنامه- تعیین گردید، سپس بر اساس رویکرد تربیت معلم شایسته، شایستگی‌های مورد نظر برای تربیت معلم دوره ابتدایی در قالب یک الگو طراحی شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Design of curriculum model for elementary teacher education:In line with the Fundamental Reform Document of Education

نویسندگان [English]

  • mansoureh mahdavi hezaveh 1
  • hasan maleki 2
  • mahmoud mehrmohammadi 3
  • abbas abbaspour 4
1
2 professor in Allame Tabatabayi University
3 Chief in Farhangian University and Professor in Tarbiat Modarres University
4 Associate Professor in Allame Tabatabayi University
چکیده [English]

The present research aims to “design a curriculum model for elementary teacher education in line with the fundamental reform document of education” (FRDE). In doing so, the normative inquiry and the qualitative content analysis of data were used. We reviewed the theoretical and research background of the teacher education curriculum. The FRDE and the theoretical foundations of the reform document were studied and the concepts which were related to education were categorized using thematic analysis. In the first step, the principles of teacher education curriculum were determined. To explain these principles for elementary teacher education, we interviewed 6 scholars who have written the theoretical foundations of the reform document, as well as 14 connoisseurs in the field of education. In this process, five principles were achieved: Wise freedom continuous evolution, authenticity and authority of trainers, gaining competencies, the encounter and the experience. Finally the components of teacher education curriculum were specified: ultimate values, goals, content, method, the role of teacher, evaluation, climate, time, place and sustainability and improvement. According to the approach of training competent teacher, the necessary competencies for elementary teacher training were designed in the form of a model.
The present research aims to “design a curriculum model for elementary teacher education in line with the fundamental reform document of education” (FRDE). In doing so, the normative inquiry and the qualitative content analysis of data were used. We reviewed the theoretical and research background of the teacher education curriculum. The FRDE and the theoretical foundations of the reform document were studied and the concepts which were related to education were categorized using thematic analysis. In the first step, the principles of teacher education curriculum were determined. To explain these principles for elementary teacher education, we interviewed 6 scholars who have written the theoretical foundations of the reform document, as well as 14 connoisseurs in the field of education. In this process, five principles were achieved: Wise freedom continuous evolution, authenticity and authority of trainers, gaining competencies, the encounter and the experience. Finally the components of teacher education curriculum were specified: ultimate values, goals, content, method, the role of teacher, evaluation, climate, time, place and sustainability and improvement. According to the approach of training competent teacher, the necessary competencies for elementary teacher training were designed in the form of a model.


کلیدواژه‌ها [English]

  • Designing a Curriculum Model
  • Elementary Teacher Education
  • Competency Approach
  • Fundamental Reform Document of Education (FRDE)
امام جمعه، محمدرضا؛ مهرمحمدی، محمود (1385). نقد و بررسی رویکردهای تدریس فکورانه به منظور ارائۀ برنامۀ درسی تربیت معلم فکور. فصلنامه مطالعات برنامه درسی: 1-37.
برمن، ال. ام. (1991). پژوهش هنجاری: ابعاد و دیدگاه ها. ترجمه کورش فتحی واجارگاه(1388). در روش شناسی مطالعات برنامه درسی: ویرایش ادموند سی شورت (1991). ترجمه مهرمحمدی و همکاران: انتشارات سمت، پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش.
تایلر. رالف. و. (1949). اصول اساسی برنامه‌ریزی درسی و آموزشی. ترجمه علی تقی پورظهیر. تهران: نشر آگه.
جعفری، محمدتقی (1390). ارکان تعلیم و تربیت. تهران: مؤسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری.
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش (1390). دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی ( شورای عالی آموزش و پرورش).
صادقی، علیرضا (1390 ). طراحی ال‍گ‍وی‌ ب‍رن‍ام‍ه‌ درس‍ی‌ چ‍ن‍د ف‍ره‍ن‍گ‍ی‌ ت‍رب‍ی‍ت‌ م‍ع‍ل‍م‌ اب‍ت‍دای‍ی‌ ج‍م‍ه‍وری‌ اس‍لام‍ی‌ ای‍ران. رساله دکتری برنامه درسی دانشگاه علامه طباطبایی.
طاهری، مرتضی؛ عارفی، محبوبه؛ پرداختچی، محمدحسن و قهرمانی، محمد (1392). کاوش فرایند توسعه حرفه‌ای معلمان در مراکز تربیت معلم: نظریه داده بنیاد. فصلنامه نوآوری‌های آموزشی: سال دوازدهم. شماره 45. 176- 145.
طباطبایی، محمدحسین (1364)، تفسیر المیزان، 20 جلد، قم: نشر اسماعیلیان.
فنسترماخر، جی. دی.؛ ریچاردسون، وی. (2000). درباره عوامل تعیین‌کننده کیفیت تدریس. در مجموعه مقالات: روش‌های تدریس پیشرفته، کار، فنسترماخر، ریچاردسون و دیگران. ترجمه‌ هاشم فردانش (1385). تهران: انتشارات کویر.
مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران (1390).  شورای عالی انقلاب فرهنگی.
مهرمحمدی، محمود؛ موسی پور، نعمت الله؛ احمدی آمنه؛ صدری، عباس؛ صادق زاده، علیرضا و ساکی، رضا (1393). طراحی کلان برنامه درسی تربیت معلم. تهران: دانشگاه فرهنگیان.
مهرمحمدی، محمود (1389). بازشناسی مفهوم و تبیین جایگاه تخیل در برنامه‌های درسی و آموزش با تأکید بر دوره ابتدایی. فصلنامه مطالعات تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد. دوره 11، ش 1: 20-5.
هولستی، ال. آر. (1969). تحلیل محتوا در علوم اجتماعی و انسانی. ترجمه نادر سالارزاده امیری (1389). تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
Adams, S.; Bernal, E.; Cole-Jackson, M. & Martin-Hansen, L. (2015). Training Teachers to Use Educational Technologies in STEM Using Field Experience at a Community Based Organization. In D. Slykhuis & G. Marks (eds.), Proceedings of Society for Information Technology & Teacher Education International Conference 2015 (pp. 3021-3025).

Boyd, P. (2014). Learning Conversations: Teacher researchers evaluating dialogic strategies in early years’ settings. International Journal of Early Years Education, 22 (4), 441-456.
Darling-Hammond, L. & Bransford, J. (eds.) (2005).  Preparing teachers for a changing world: What teachers should learn and be able to do. Hoboken, NJ: Jossey Bass/John Wiley.
Darling-Hammond, L.; Hammerness, K.; Grossman, P.; Rust, F. & Shulman, L. (2005). The design of teacher education programs. In L. Darling-Hammond and J. Bransford (eds.), Preparing teachers for a changing world (pp. 390-441). San Francisco: Jossey-Bass.
Dewey, John [1902] (1956). The Child and the Curriculum. In The Child and the Curriculum, The School and Society, ed. Leonard Carmichael, 3-32. Chicago: University of Chicago Press.
Driscoll, P.; Lambirth, A. & Roden, J. (2012). The Primary Curriculum: A Creative Approach. Sage.
Eisner, E. W. (1994). The educational Imagination: on the design and evaluation of school programs. (3rd ed.), New Jersey: Prentice Hall.
Freire, P. (2000). Pedagogy of the oppressed: 30th anniversary edition. New York: Continuum: 66
Henson, K. T. (2010). Curriculum planning: Integrating multiculturalism, constructivism, and education reform. 4th ed. Long Grove, Illinois: Waveland, Press, Inc.
Kemmis, S. (1985). Action research and the politics of reflection, in D. Boud, R. Keogh& D. Walker (eds), Reflection: Turning experience into learning. London: Falmer.
Moon, J. (1999). Reflection in Learning and Professional Development, Kogan Page, London.
Nadelson, L. S.; Callahan, J.; Pyke, P.; Hay, A.; Dance, M. & Pfiester, J. (2013). Teacher STEM perception and preparation: Inquiry-based STEM professional Development for Elementary Teachers. The Journal of Educational Research, 106:157–168.
Schempp, P.; Sparkes, A. & Templin, T. (1993). The micropolitics of teacher induction. American Educational Research Journal, 30, 447-472.
Schön, D. A. (1983). The reflective practitioner: How professionals think in action. New York: Basic Books.
 Shulman, L. S. (1986). Those who understand: Knowledge growth in teaching. Educational Researcher, 15(2), 4- 31.
Shulman, L. S. (1987). Knowledge and teaching: Foundations of the new reform. Harvard Educational Review, 57(1), 1-22.
Stevens-Smith D.; Warner,  M. & Padilla M. (2014). The changing face of public education: the process of “revisioning” elementary teacher preparation programs. Journal of Cultural Diversity. 21: 108-11.
Tomlinson, C. A.; Kaplan, S. N.; Renzulli, J. S.; Purcell, J.; Leppien, J. & Burns, D. (2008). The parallel curriculum: A design to develop potential and challenge high-ability learners. Thousand Oaks, CA: Corwin Press.
Van den Akker, J. (2010). Building bridges: How research may improve curriculum policies and classroom practices. In S. M. Stoney (ed.), Beyond Lisbon 2010: Perspectives from research and development for education policy in Europe (CIDREE Yearbook 2010) (pp. 175-196). Slough: NFER