واکاوی دانش، مهارت و نگرش دانش‏آموختگان دانشگاه فرهنگیان استان فارس در زمینه حقوق شهروندی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه آموزشی علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران. ایران.

2 دانش‏آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه فرهنگیان، تهران. ایران.

چکیده

حقوق شهروندی، مجموعه‏ای از تکالیف اجتماعی و سیاسی افراد جامعه در قبال یکدیگر می‌باشد که در توسعه و رفاه اجتماعی همگان موثر است. دانشگاه و مدرسه، دو مرکز اساسی برای تربیت افراد در ابعاد مختلف وجودی انسان و از آن جمله بعد اجتماعی و سیاسی محسوب می‏شوند که تربیت شهروندی و آگاهی افراد از حقوق شهروندی خویش و دستیابی به مهارت‏های لازم برای حضور فعال و مشارکت‏جویانه در جامعه، از خلال این نوع تربیت می‏گذرد. هدف این پژوهش، واکاوی دانش، مهارت و نگرشِ دانش‏آموختگان دانشگاه فرهنگیان استان فارس در زمینه حقوق شهروندی بوده است. با توجه به ماهیت موضوع مورد مطالعه، رویکرد این پژوهش کیفی می‌باشد و از روش پدیدارشناسی استفاده شده است. مشارکت‌کنندگان در این پژوهش، 14 نفر از دانش‏آموختگان دانشگاه فرهنگیان سطح استان فارس بودند که در سال‌های 1395 و 1396 از دانشگاه‏ فرهنگیان فارغ‌التحصیل شده بودند و به شیوه هدفمند انتخاب شدند. داده‏های این پژوهش از طریق مصاحبه نیمه‏ساختاریافته عمیق و با رعایت قاعده اشباع نظری گردآوری شد. فعالیت افراد در امور اجتماعی و سیاسی، ملاک انتخاب مشارکت‏کنندگان بود. براساس یافته‌های پژوهش، 214 مفهوم اولیه به دست آمد که در 6 طبقه با عنوان مضمون اصلی دسته‏بندی شدند. مضامین مذبور عبارتند از: 1- فرصت‏های ناشی از شناخت حقوق شهروندی 2- آسیب‏های ناشی از عدم شناخت حقوق شهروندی 3- رشد خلاقیت و ابتکار 4- مهارت نقد و بررسی مسایل و رویارویی با چالش‏ها 5- عضویت در گروه‏ها و تشکل‏ها 6- مشارکت در امور سیاسی است که در سه مقوله دانش، مهارت و نگرشِ حقوق شهروندی قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان داد که دانش‏آموختگان با وجود دانش و مهارت‏های قابل توجه در زمینه حقوق شهروندی، در نگرش سیاسی نیازمند بازبینی و رفع ابهامات هستند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Exploration of Knowledge, Skills and Attitudes of Civil Rights of Farhangian University Graduates

نویسندگان [English]

  • Azar Davoodi 1
  • Ali Shiravani Shiri 1
  • Zahra Khalife 2
1 Assistant Professor, Educational Group, Farhangian University, Tehran, Iran
2 M. A. Graduated, Farhangian University, Teacher at Shiraz Fourth District
چکیده [English]

Citizenship right is a set of social and political obligations of individuals to each other that affect the development and social well-being of all. University and school are the two main centers for educating people in different dimensions of human existence, including the social and political dimension. Educating citizens and people and help them being aware of their citizenship rights and gaining the necessary skills for active presence and participation in society, goes through this type of education. Expression of knowledge, attitude and skill of citizenship rights of graduates of Farhangian University of Fars. Due to the nature of the subject, qualitative research has been used with phenomenological approach. Participants include 14 graduates of the Fars province level who were in the years 91 &92 entrance to Farhangian University. The data were collected through semi structured interviews in a targeted manner and observing the theoretical saturation rule. The content analysis method was used to analyze the data. Based on the finding, 214 primary concepts were obtained that are categorized in 6 main themes and includes: 1. Opportunities arising from the recognition of citizenship rights, 2. Damage caused by lack of recognition of citizenship rights, 3. Grow creativity 4. Reviewing challenges 5. Membership in groups 6. Participation in political affairs, which were divided into three categories of knowledge, attitude & skills of citizenship rights. The results showed that alumni, despite the considerable knowledge &skills, needed to be reviewed in the context of political attitudes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Knowledge
  • Attitude
  • Skill
  • Citizenship rights
  • Farhangian University
  • Phenomenology
توسلی، ل. (1392).بررسی عوامل اجتماعی-فرهنگی موثر بر میزان آگاهی دانشجویان از حقوق شهروندی (با مطالعه دانشجویان دانشگاه‌های خرم‌آباد).(پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه پیام نور، تهران .
حبشی، س. (1399). بررسی نگرش زنان به حقوق و تکالیف شهروندی (آگاهی و نگرش جنسیتی زنان شهر کرمانشاه). تهران: ابتکار قلم.
رشیدی زاده، ا. (1395).بررسی میزان پایبندی به تکالیف شهروندی و عوامل اجتماعی وفرهنگی موثر بر آن در بین شهروندان 60ـ18 ساله شهری یاسوج، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته علوم اجتماعی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه یاسوج.
رمضانی، ا.؛ یحیی‏زاده‏فر، م.؛ و شیرخدایی، م. (1392). بررسی تأثیر رفتار شهروندی سازمانی بر عملکرد دانشگاه‏ها و مؤسسات آموزش عالی: مورد مطالعه دانشگاه مازنداران. فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران، 5(2)، 51- 75.
روشنی‏پسند، ا. (1393). تأثیر جو اجتماعی مدارس بر تربیت شهروندی در تعامل با طبقه اجتماعی- اقتصادی و پایه‌های تحصیلی دانش‌آموزان پسر دوره متوسطۀ شهرهمدان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته علوم تربیتی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تبریز.
زارع‏چهارراهی، ح. (1393). تحلیل محتوای برنامه درسی فناوری پایه ششم و هفتم از منظر مولفه های شهروند الکترونیک. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد مرودشت.
سعدی، ش. (1395).تحلیل محتوای کتب مطالعات علوم اجتماعی دوره اول متوسطه بر اساس میزان توجه به مولفه‏های شهروندی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته علوم تربیتی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی تهران.
عبدالهی، ق. (1393).بررسی میزان آگاهی دانشجویان دانشگاه یزد از حقوق و وظایف شهروندی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، ، رشته علوم اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد.
فتحی و اجارگاه، ک.؛ و واحد چوکده، س. (۱۳۸۸). آموزش شهروندی در مدارس. نشر آیین.
فزونی‏شره‏جینی، رضا؛ پیری، موسی و اسدیان، سیروس (1395). چالش‏های برنامه درسی مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی در تربیت شهروندی-اجتماعی بر اساس مدل تایلر. فصلنامه نظریه و عمل در برنامه درسی4(7)، 55- 80.
منافی‌شرف‌آباد، ک.؛ زمانی، ا.؛ و مهدویخواه، ع. (1392). تربیت شهروندی، تهران: انتشارات سبز رایانگستر.
میر، م. (1392). عرفان اسلامی و دلالت‌های آن برای تربیت شهروندی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شیراز.
نوری‏زاده، م. (1392). بررسی میزان برخورداری شهروندان تهرانی از آگاهی نسبت به حقوق شهروندی و عوامل مرتبط (منطقه 19 تهران). پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه تربیت معلم.