طراحی و اعتبار بخشی الگوی بالندگی آموزشی اعضای هیات علمی و مدرسان دانشگاه فرهنگیان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار مدیریت آموزشی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.(نویسنده مسئول)

2 دانشیار مدیریت آموزشی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

3 استادیار مدیریت آموزشی، پردیس شهید رجایی ارومیه، دانشگاه فرهنگیان، ارومیه، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتباربخشی الگوی بالندگی آموزشی اعضای هیات علمی و مدرسان دانشگاه فرهنگیان انجام شده است. این پژوهش، کاربردی و از نوع آمیخته اکتشافی است. نمونه پژوهش در بخش کیفی، مشتمل بر 12 نفر از متخصصان حوزه بالندگی آموزشی(اعضای هیات علمی دانشگاه فرهنگیان استان‌های تهران، آذربایجان شرقی، یزد و آذربایجان غربی) با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و در بخش کمی، اساتید و اعضای هیات علمی و مدرسان رسمی و پیمانی پردیس‌های دانشگاه فرهنگیان به تعداد 806 نفر بودند که با روش تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای و بر اساس جدول مورگان با حجم نمونه آماری 240 نفر انتخاب گردیدند. ابزار پژوهش شامل دو پرسش‌نامه محقق‌ساخته بالندگی آموزشی اعضای هیات علمی و مقایسات زوجی بر اساس فرایند تحلیل سلسله مراتبی بوده است. برای سنجش روایی از روایی محتوایی استفاده گردیده و پایایی پرسش‌نامه، با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 86/0به‌دست آمد. آزمون‌های آماری مورد استفاده شامل تحلیل عاملی تائیدی، تی تک‌ نمونه‌ای و فرایند تحلیل سلسله مراتبی بود. یافته‌های بدست آمده از بخش کیفی شامل 5 مقوله فرعی بالندگی آموزشی در قالب 1- مدیریت کلاس، 2- دانش افزایی، 3- نقش الگویی، 4- مهارت تدریس، 5- مهارت ارزشیابی بوده است و اعتبار الگوی مفهومی به‌دست آمده توسط شاخصه‌های نیکویی برازش تائید گردید. همچنین یافته‌های میدانی نشان داد که سطح موجود بالندگی آموزشی اعضای هیات علمی دانشگاه فرهنگیان از لحاظ مولفه‌های مدیریت کلاس، دانش‌افزایی و مهارت ارزشیابی، در سطح نسبتاً مطلوب و از لحاظ مولفه نقش الگویی و مهارت تدریس در وضعیت مطلوب قرار داشت. بر اساس یافته دیگر، اهمیت مولفه‌های بالندگی آموزشی به این ترتیب تعیین گردید: نقش الگویی(با وزن نسبی 394/0)، مهارت تدریس(با وزن نسبی384/0)، مهارت ارزشیابی(با وزن نسبی 364/0)، دانش‌افزایی(با وزن نسبی 354/0) و مدیریت کلاس(با وزن نسبی 350/0). در نهایت مهمترین پیشنهاد کاربردی پژوهش حاضر عبارت از این است که مدیران و دست‌اندرکاران دانشگاه فرهنگیان نگاهی جامع و کل‌نگر نسبت به برنامه‌های بالندگی آموزشی اعضای هیات علمی و مدرسان دانشگاه فرهنگیان داشته باشند و بالندگی آموزشی را نیز در برنامه‌های بالندگی هیات علمی لحاظ کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Designing and validating the educational maturity model of the faculty members and lecturers of Farhangiān University

نویسندگان [English]

  • Behnaz Mohajeran 1
  • Alireza ghaleei 2
  • Zeinolabedin Darvishi 3
1 Associate Professor of Educational, Management, Fculty of Literature and Humanities, Urmia University, Urmia, Iran
2 Associate Professor of Educational, Management, Fculty of Literature and Humanities, Urmia University, Urmia, Iran
3 Assistant Professor of Educational, Management, Farhangian University, Urmia, Iran
چکیده [English]

The aim of this study was to design and validate the educational maturity model of faculty members and lecturers of Farhangiān University. It was an applied research of exploratory mixed-methods type. The research sample in the qualitative section consisted of 12 specialists in the field of educational maturity (faculty members of Farhangiān University of Tehran, East Azerbāijān, Yazd and West Azerbāijān provinces) who were selected using purposive sampling method. Also, the sample in the quantitative section consisted of 240 professors and faculty members of the Farhangiān University who were selected from among 806 formal and contract instructors of Farhangiān University campuses by random multi-stage cluster sampling method and based on Morgan table. The research instruments included two researcher-made questionnaires on educational maturity of the faculty members. Also, pairwise comparisons were conducted based on the hierarchical analysis process. Content validity was used to assess validity and the reliability of the questionnaire was obtained using Cronbach's alpha coefficient (α = 0.86). The statistical tests including the confirmatory factor analysis, one sample t-test and hierarchical analysis process were used. Findings of the qualitative section included 5 sub-categories of the educational maturity in the form of 1- classroom management, 2- knowledge enhancement, 3- role model, 4- teaching skills, 5- assessment skills, and the validity of the conceptual model was confirmed by the goodness of fit indicators. Also, the field findings showed that the current level of educational maturity of the faculty members of Farhangiān University in terms of categories such as class management, knowledge enhancement and assessment skills was at a relatively desirable level and in terms of the categories of role model and teaching skills, it was in a favorable situation. Based on another finding, the importance of the categories of educational maturity was determined as follows: role model (with a relative weight of 0.394), teaching skills (with a relative weight of 0.384), assessment skills (with a relative weight of 0.364), knowledge enhancement (with Relative weight of 0.354) and class management (with relative weight of 0.350). Finally, the most important practical suggestions of the present study for the managers and staff of Farhangiān University were to have a comprehensive and holistic view towards the educational maturity programs of faculty members and lecturers of this University and to include the educational maturity in the faculty development programs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Designing and Validation
  • Educational Maturity
  • Faculty Members and Lecturers
  • Farhangiān University
  • Exploratory Mixed-Methods Research
باقرپناهی، س؛ جمشیدی، ل؛ امین‌بیدختی، ع. ا. ‌(۱۳۹۴)، ارزیابی وضعیت موجود و مطلوب برنامه‌های بالندگی سازمانی اعضای هیأت علمی در دانشگاه قم، دومین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روان‌شناسی، مطالعات اجتماعی و فرهنگی تهران.
بارزگان، ع؛ حجازی، ی؛ اسحاقی، ف. (1386)، فرایند اجرایی ارزیابی درونی در گروه‌های آموزشی دانشگاهی(راهنمای عملی)، نشر دوران.
خدیوی، ا؛ سیدکلان، س.م. (1397)، بررسی عوامل تاثیرگذار برکیفیت تدریس دردانشگاه فرهنگیان؛ مطالعه موردی: پردیس‌های استان اردبیل، فصلنامه مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، 7(18)، 70-39.
رضایی، ع. م. (1385). بالندگی سازمانی و شاخص‌های سنجش آن. دوماهنامه توسعه انسانی پلیس، 3(7)، 87-63.
فرهی‌بوزنجانی، ب؛ عابدی‌جعفری، ح؛ مهدوی، م. (1387). طراحی و تبیین الگوی توسعۀ منابع انسانی(استادان دانشگاه) مبتنی بر نگرش فطرت‌گرا و توسعۀ ارتباطات چهارگانه، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، 1(1)، 50-19.
کارکوب، ز. (1393). بررسی رابطه بین ادراکات آموزگاران دبستان‌های شهر اهواز نسبت به بالندگی سازمانی در آموزش و پرورش و حمایت سازمان از بالندگی در تدریس. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
محب‌زادگان، یو؛ پرداخت‌چی، م.ح؛ قهرمانی، م؛ فراستخواه، م. (1395)، اعتبارسنجی الگوی بالندگی اعضای هیات‌علمی دانشگاه‌های شهرتهران، فصلنامه آموزش و توسعه منابع انسانی، 3(10)، 94-73.
هماینی‌دمیرچی، ا؛ محجوب عشرت‌آبادی، ح؛ مهری، دا؛ وثوقی‌نیری، ع. (1395)، ارزیابی وضعیت بالندگی اعضای هیات علمی و ارائه راهکارهای مطلوب برای ارتقاء آن، فصلنامه مدیریت نظامی، 16(61)، 59-29 .
Schindler, A.-K; Seidel, T; Böheim, R; Knogler, M; Weil, M; Alles, M & Gröschner. A. (2021). Acknowledging teachers’ individual starting conditions and zones of development in the course of professional development. Teaching and Teacher Education, 100. https://doi.org/10.1016/j.tate.2021.103281.
Bergquist, W. H., & Phillips, S. R. (1977). A handbook for faculty development. V2, Washington DC: The Council of the Advancement of Small Colleges.
Cooper, C.L., Quick, J.C., Quick, J.D., & Gavin, J.H. (2006). Strength of character: exceptional leadership in a crisis. In R. Burke & C.L. Cooper (Eds), Inspiring Leaders, 272–295. London: Rutledge, Taylor and Francis.
Dehghani, S; Gharooni, A; & Arabzadeh, A. (2014). Staff Empowerment, Entrepreneurial Behaviors and Organizational Efficiency in Iranian Headquarter Education. Social and Behavioral Sciences, 109, 1130 – 1141.
Grant, M. (2005). Faculty development in community colleges: A model for Part-time faculty, to improve the academy: Resources for faculty. Instructional and Organizational Development, 23(6), 284-298.
Lieberman, M. J., & Wilkins, E. A. (2006). The professional development pathways model: From policy to practice. Kappa Delta Pi Record, 42(3), 124-128.
Mclean, M., Cilliers, F., & Van Wyk, J. (2008). Faculty development: Yesterday, today and tomorrow. Medical Teacher, 30(6), 555-584.
Noben, I; Folkert Deinum, J; M.E, Irene; Douwes-van, & A; Hofman, A. (2021). How is a professional development programme related to the development of university teachers’ self-efficacy beliefs and teaching conceptions?. Studies in Educational Evaluation, 68. https://doi.org/10.1016/j.stueduc.2020.100966.
POD Network (Professional and Organizational Development Network in Higher Education, (2013). http://www.podnetwork.org/faculty
Redmon, K. D. (2012). Effectiveness of Faculty Development Programs from the Perceptions of Faculty Member at the Selected Illinois Community Colleges. Doctoral Thesis, Illinois University, Department of Educational Administration and Foundations.
Ross, J. A., & Bruce, C. (2007).Professional development effects on teacher efficacy; Results of randomized field trial. The Journal of Educational Research, 101(1), 50-60.
Stanley, Christine A. (2001). The Faculty Development Portfolio: A Framework for Documenting the Professional Development of Faculty Developers. Innovative Higher Education, 26(1), 23-36.