ارزیابی میزان اثربخشی برنامه‌های فرهنگی – تربیتی دانشگاه فرهنگیان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم، قم، ایران.(

2 کارشناسی ارشد علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم، قم، ایران.

چکیده

برنامه‌ریزی فرهنگی، یکی از ابزارهای مهم تکامل علمی و توسعه فرهنگی در هر جامعه می‌باشد. توسعه فرهنگی به معنای به‌وجود آوردن شرایط و امکانات مادی و معنوی فرهنگی برای افراد جامعه، ایجاد تفکر توسعه در بین مردم، شناساندن جایگاه آنان، رشد و افزایش آگاهی و دانش، بسترسازی برای تحول و پیشرفت جامعه در این زمینه می‌باشد. بر این اساس، هدف اصلی از این پژوهش، ارزیابی میزان اثربخشی برنامه‌های فرهنگی- تربیتی دانشگاه فرهنگیان قم بر اساس دیدگاه مدرسان انجام شده است. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ شیوه جمع‌آوری داده‌ها، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق شامل‌کلیه اساتید دانشگاه فرهنگیان (160 نفر استاد) بود. روش نمونه‌گیری تصادفی با استفاده از جدول مورگان، 113 نفر از اساتید به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه محقق ساخته استفاده شد. پرسش‌نامه شامل 30 سوال با 9 مولفه در مقیاس 5 ارزشی لیکرت بود. پایایی پرسش‌نامه از طریق آلفای کرونباخ 90/. به‌دست آمد. روایی محتوایی پرسش‌نامه توسط نظرات تخصصی اساتید، مشاوران و صاحب‌نظران در حوزه تعلیم و تربیت اخذ شد و پس از تایید روایی اقدام به توزیع پرسش‌نامه‌ها گردید. در بخش آمار توصیفی از درصد فراوانی نسبی، میانگین و انحراف معیار و در بخش آمار استنباطی از آزمون کولموگروف اسمیرنوف و تی تک متغیره استفاده شد. نتایج تحقیق بیانگر آن است که از منظر اساتید دانشگاه فرهنگیان، ویژه‌ برنامه ها جهت بزرگداشت شهداء، برنامه‌های تربیتی، ویژه ‌‌برنامه‌ها جهت مناسبت‌های ملی و مذهبی، برنامه‌های اردویی، بیشترین اثربخشی وکرسی‌های آزاداندیشی، همایش‌ها و سمینارها و فوق‌برنامه ها، دارای کمترین اثربخشی بوده است. در کل از دیدگاه اساتید برنامه بزرگداشت شهدا بیشترین و برنامه کرسی‌های آزاداندیشی کمترین اثربخشی را داشته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluating the effectiveness of cultural-educational programs of Farhangiān University

نویسندگان [English]

  • hosein karimian 1
  • Mohsen Safaei Asl 2
1 Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Islamic Azad University, Qom Branch, Qom, Iran
2 Master of Educational Sciences, Islamic Azad University, Qom Branch, Qom, Iran
چکیده [English]

Cultural planning is one of the important tools of the scientific evolution and cultural development in any society. Cultural development means creating the material, spiritual and cultural terms and facilities for the people of the society, creating the development thinking among the people, recognizing their position, growing and increasing the awareness and knowledge, contextualizing for the transformation and progress of the society in this domain.So, the aim of this study is evaluating the effect of cultural-educational plans of Farhangian university (Qom branch) based on the lecturers' viewpoints. It was an applied study in terms of the purpose, and it was a descriptive survey study in terms of data collection procedure. The research sample was consisted of 113 Farhangiān University lecturers who were selected from among 160 lecturers by Morgan method. The research instrument was a researcher-made questionnaire with 30 items with 9 components on a 5-point Likert Scale. The reliability of the questionnaire was computed through Cronbach Alpha (α = 0.9) and its content validity was checked by the educational professors, counselors and authorities' professional comments. After confirming the validity, the questionnaires were distributed among the research sample.
The descriptive statistics including the mean, standard deviation, and relative frequency percentage were used to summarize the data. Also, the inferential statistics including Kolmogorov Smirnoff test and Univariate T-test were used to analyze the data. The results indicated that from the perspective of Farhangiān University professors, special programs to commemorate the martyrs, educational programs, special programs for the national and religious occasions, and the camp programs had the most effectiveness and the free-thinking chairs, conferences, seminars and extra-curriculars had the least effectiveness. In general, from the point of view of the professors, the program of commemorating the martyrs had the most effectiveness and the program of free-thinking chairs had the least effectiveness.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Effectiveness
  • Educational-Cultural Plans
  • Survey Method
  • Farhangiān University

مراجع

اسماعیلی، م. (1374). گزیده مقالات و سخنرانی‌های سمینار دانشجو، دانشگاه و سیاست، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
اکبری، م.ع. (1381). تجربیاتی از برنامه‌ریزی فرهنگی در ایران، ماهنامه فرهنگ عمومی، 33، 24-32.
آشوری، د. (1374). تعریف‌ها و مفهوم فرهنگ، مرکز اسناد فرهنگی آسیا.
پهلوان، چ. (1388). فرهنگ و تمدن، نشر نی.
چلبی، م. (1381). برنامه‌ریزی فرهنگی: عامل تغییر یا ثبات؟ شورای فرهنگ عمومی، 1(18)، 74-70.
رشاد، ع.‌ا. (1386). مهندسی فرهنگ و مهندسی فرهنگی : ماهیت مبانی و مسائل، ماهنامه زمانه، 10(58)، 13-4.
روح‌الامینی، م. (1388). زمینه فرهنگ شناسی، انتشارات فروزش.
شالچی، و.؛ و ضیاچی، م. (1393). بررسی تطبیقی گرایش‌های فرهنگی دانشجویان خوابگاهی و غیرخوابگاهی کشور، فصلنامۀ تحقیقات فرهنگی ایران، 7(28)، 155-129.
شایگان، ف. (1398). شیوه های نهادینه کردن و گسترش مراسم بزرگداشت شهدا، دو فصلنامه اسلام و علوم اجتماعی، 11(22)، 25-45.
صبوری خسروشاهی، ح. (1389).آموزش و پرورش در عصر جهانی شدن، فصلنامه مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، 1(1)، 196-153.
فتح‌آبادی، ج. (1393). نگرش اعضای هیات علمی دانشگاه‌های تهران به فعالیت‌های فرهنگی استادان بر اساس ماده اول آیین نامه ارتقا. فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، 7(26)، 116-97.
فرزانه، ع.؛ و امیریان‌‌زاده، م. (1395). میزان اثربخشی برنامه‌های فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی فارس از دیدگاه دانشجویان. دوماهنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 7(27)، 178-163.
کوئن، ب. (1383). درآمدی برجامعه شناسی، (م. ثلاثی، مترجم)، چاپ بیستم، انتشارات توتیا.(چاپ اصلی، 1998).
لطیفی، م.؛ و ظهوریان ابوطالبی، م. (1394). تدوین الگوی ارزیابی شاخص‌های فرهنگ عمومی در دانشگاه‌ها. فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، 8(29)، 70-47.
متقی دستنایی، ا؛ خاوندکار، ا.؛ و ابراهیمی، ب. (1386). مدیریت کارآیی و اثر بخشی در انجمن های علمی دانشجویی، جهاد دانشگاهی(دانشگاه فردوسی مشهد).
مقدسی، ع. (1389). کاربرد برنامه ریزی استراتژیک و عملیاتی در سازمان، نشریه صنعت و کارآفرینی، 55، 30-34.
نوابخش، م. (1386). جهانی شدن و تاثیر آن بر حوزه فرهنگ، پژوهشکده تحقیقات استراتژیک، 1(11)، 65-51 .
نیستانی، م.ر. (1392). نقش فعالیت‌های فرهنگی دانشگاه‌ها در توسعه فرهنگی جامعه، فصلنامه مهندسی فرهنگی، 8(76)، 169-146.
هاشم‌زهی، ن.؛ میرزا، ب.؛ و رشتیانی، آ. (1390). عوامل مؤثر بر گرایش دانشجویان به برنامه‌های فرهنگی دانشگاه(مقایسه دانشگاه آزاد اسلامی تهران شرق با دانشگاه دولتی شهید بهشتی). مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، 4(1)، 111-99.
Bendermacher, G. W. G., Oude Egbrink, M. G. A., Wolfhagen, I. H. A. P., & Dolmans, D. H. J. M. (2017). Unravelling quality culture in higher education: a realist review. Higher Education, 73(1), 39-60.
Shen, X., & Tian, X. (2012). Academic culture and campus culture of universities. Higher Education Studies, 2(2), 61-65.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 26 آبان 1399
  • تاریخ بازنگری: 21 دی 1399
  • تاریخ پذیرش: 01 اردیبهشت 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار